تفاوت کک متالورژیکی و کک زغالی
تفاوت‌های کک متالورژیکی و کک زغالی در فرآیند تولید، خواص و کاربردهای آن‌هاست و از جمله این تفاوت‌ها به طور دقیق‌تر می‌توان به نحوه تولید، ترکیب و خواص، کاربردها، کیفیت مشخصات و تقاضا اشاره کرد.
تفاوت در فرآیند تولید
کک متالورژیکی از تقطیر تخریبی (کربونیزاسیون) انواع خاصی از زغال سنگ بیتومینه، در غیاب اکسیژن و در دمای بالا حدود ۱۱۰۰–۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد تولید می‌شود.
گفتنی است زغال سنگ بیتومینه نیز همان زغال سیاه و براقی است که گاهی تحت عنوان آشنای زغال خانگی از آن نام برده می‌شود و برحسب تقسیم‌بندی انواع زغال‌سنگ، از نوع مرغوب است.
این فرآیند در کوره‌های کک‌سازی به صورت کنترل‌شده انجام می‌گیرد و ترکیبات فرّار از زغال سنگ جدا می‌شود و محصولی با کربن بالا به جا می‌گذارد.
کک زغالی اصطلاح عمومی‌تر است که به کک تولیدشده از انواع مختلف زغال سنگ اشاره دارد و لزوماً برای اهداف متالورژیکی نیست؛ فرآیند تولید آن می‌تواند ساده‌تر باشد و به نوع کاربرد بستگی دارد.
تفاوت در ترکیب و خواص
کک متالورژیکی دارای محتوای کربن بالا (۸۵–۹۰ درصد یا بیشتر) است و مقادیر کم خاکستر، گوگرد و فسفر دارد زیرا این ناخالصی‌ها می‌توانند بر فرآیند تولید فولاد تأثیر منفی بگذارند.
همچنین دارای استحکام مکانیکی بالا، تخلخل و پایداری حرارتی است که آن را برای کاربردهای دمای بالا مناسب می‌کند.
در کک زغالی محتوای کربن و سطح ناخالصی‌ها بسته به نوع زغال سنگ و روش تولید متغیر است و خواص آن به اندازه کک متالورژیکی ثابت و پایدار نیست.
تفاوت در کاربرد کک متالورژیکی و کک زغالی
کک متالورژیکیعمدتاً به عنوان عامل کاهنده و منبع انرژی در کوره‌های بلند برای تولید آهن و فولاد استفاده می‌شود و پشتیبانی ساختاری برای مواد داخل کوره فراهم می‌کند و به جریان گاز و واکنش‌ها کمک می‌کند.
کک زغالی معمولاً برای اهداف گرمایشی عمومی در محیط‌های صنعتی و خانگی استفاده می‌شود؛ همچنین در صنایع غیرمتالورژیکی مانند ریخته‌گری‌ها، کارخانه‌های سیمان یا به عنوان منبع کربن در فرآیندهای شیمیایی کاربرد دارد.
تفاوت در کیفیت و مشخصات
کک متالورژیکی تحت استانداردهای کیفی سخت‌گیرانه قرار دارد تا نیازهای تولید فولاد را برآورده کند و نیازمند انواع خاصی از زغال سنگ کک‌سازی با ناخالصی کم و خواص مناسب برای کک‌سازی است.
اما کیفیت و مشخصات کک زغالی بر اساس کاربرد نهایی متفاوت است و نیازهای کیفی کمتری در مقایسه با کک متالورژیکی دارد.
تفاوت در بازار و تقاضا
کک متالورژیکی به دلیل نقش حیاتی آن در تولید فولاد، تقاضا و ارزش بالاتری دارد و تقاضای جهانی آن ارتباط نزدیکی با عملکرد صنعت فولاد دارد.
کک زغالی معمولاً ارزان‌تر است و در کاربردهای متنوعی با الزامات عملکردی پایین‌تر استفاده می‌شود.
در مجموع می‌توان گفت هر دو محصول غنی از کربن و حاصل از زغال سنگ هستند اما کک متالورژیکی به دلیل خلوص بالا، استحکام و خواص حرارتی ویژه، به‌طور خاص برای تولید فولاد طراحی شده است.
در مقابل کک زغالی یک دسته عمومی‌تر است که برای کاربردهای گسترده‌تر و با الزامات کیفی کمتر استفاده می‌شود.
تفاوت‌های کلیدی بین زغال کک و کک متالورژیکی
| کک متالورژیکی | زغال کک | ویژگی |
| محصول فرآوری‌شده از زغال کک | نوعی زغال سنگ طبیعی | ماهیت |
| کربن بسیار بالا | کربن کمتر | محتوای کربن |
| خالص‌تر یا ناخالصی کمتر | دارای گوگرد و ناخالصی‌های بیشتر | ناخالصی‌ها |
| متخلخل و سخت | ساختار متراکم | ساختار |
| عامل احیا و انرژی در کوره‌های بلند | ماده اولیه در کوره‌های کک‌سازی | کاربرد |
فروش ویژه کک متالورژی در شرکت تامین آلیاژ کاراصنعت
دانه‌بندی‌های کک در «کاراصنعت» به صورت فله یا در بسته‌بندی‌های درخواستی عرضه می‌شود و از جمله دانه‌بندی‌های ریز این شرکت می‌توان به ۱-۰، ۳-۰ و ۵- ۰ اشاره کرد که دارای آنالیز مشخص برای استفاده در واحدهای ریخته‌گری و فولادسازی است.
این دسته از کک متالورژی که دانه‌بندی ریزتر دارد، در فرآیندهایی نیازمند واکنش سریع‌تر یا کنترل بهتر دما استفاده می‌شود و به دلیل سطح تماس بیشتر با هوا، سریع‌تر می‌سوزد.
انتخاب دانه‌بندی مناسب کک متالورژی بر اساس نوع کوره و فرآیند تولید می‌تواند باعث بهبود راندمان فرآیند تولید شود و کک‌هایی با دانه‌بندی نامناسب هم انسداد کوره یا عدم کنترل درست دمای ذوب و در نهایت کاهش کیفیت محصول نهایی را در پی دارد و بر همین اساس شرکت «تامین آلیاژ کاراصنعت» نسبت به تامین تمام دانه‌بندی‌ها اقدام کرده است.
دانه‌بندی ۳-۱، دانبه‌بندی ۵-۱ و دانبه‌بندی ۱۰-۱ کک متالورژی نیز بخش دیگری از سبد محصولات شرکت «تامین آلیاژ کاراصنعت» را تشکیل می‌دهد و از دیگر دانه‌بندی‌ها هم می‌توان به دانه‌بندی ۸-۳ ، دانه بندی ۱۵-۵، دانه‌بندی ۲۰-۱۰، دانه‌بندی ۳۰-۱۰، دانه‌بندی ۳۰-۲۰ و دانه‌بندی ۳۰+ اشاره کرد.